In die Kunst der Fuge jongleert Bach virtuoos met een beproefd genre, vergelijkbaar met een turner aan de rekstok die zijn verplichte figuren met een rondje uitbreidt.
Bron: en.wikipedia.org |
Fuga's schoten in de barok als paddenstoelen uit de grond. Iemand als Johann Sebastian Bach schreef er wel honderden. Een tijdrovend karwei, maar hij draaide er blijkbaar zijn hand niet voor om, want iedere week moest hij nog wel wat anders componeren, instuderen, uitvoeren, daarbij nog tussendoor lesgeven, vergaderen, en thuis nog meer dan tien kwetterende koters onder de duim zien te houden.
Bach ontwikkelde zich
tot dé specialist. Aan het eind van zijn leven ontwierp hij zelfs
een soort van handboek in noten dat de naam die Kunst der Fuge
kreeg. Het stuk - een uitvoering duurt zo'n vijf kwartier - is
omgeven door allerlei onopgehelderde mysteries. Meest hardnekkig is
de mythe dat hij tijdens het componeren van het laatste deel
plotseling zou zijn overleden.
Die Kunst der Fuge
is eigenlijk een
opsomming hoe je een beproefd genre een tikkeltje kunt variëren, een
beetje vergelijkbaar met een turner aan de rekstok die zijn
verplichte figuren met een rondje uitbreidt, of in de aanloop naar
een driedubbele salto opeens een handje loslaat. Bach begint ieder
deel (het zijn er twintig in totaal) met hetzelfde thema, maar
overige stemmen imiteren soms in notenwaarden die twee keer zo lang
duren, dan weer gehalveerd zijn, en een enkele keer zelfs van achter
naar voren klinken.
Meest ingenieus zijn de delen dertien en vijftien, die een gespiegelde weergave zijn van het complete voorafgaande deel: alle stijgende sprongen zijn dalend geworden en omgekeerd, alsof je de partituur op zijn kop hebt gezet.
Als er een kampioenschap fuga-schrijven had bestaan had Bach ongetwijfeld een wereldrecord gevestigd.
Gepubliceerd in Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad d.d. 11-012-2014
Meest ingenieus zijn de delen dertien en vijftien, die een gespiegelde weergave zijn van het complete voorafgaande deel: alle stijgende sprongen zijn dalend geworden en omgekeerd, alsof je de partituur op zijn kop hebt gezet.
Als er een kampioenschap fuga-schrijven had bestaan had Bach ongetwijfeld een wereldrecord gevestigd.
Gepubliceerd in Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad d.d. 11-012-2014
Geen opmerkingen:
Een reactie posten